Tổng quan văn học Việt Nam –
Nắm được một cách đại Cương hai bộ phận lớn của văn học Việt Nam : văn học dân gian và văn học viết. Nắm được một cách khái quát quy trình tăng trưởng của văn học viết Việt Nam. Hiếu được những nội dung bộc lộ Con người Việt Nam trong văn học. Trải qua hàng ngàn năm lịch sử dân tộc, nhân dân Việt Nam đã phát minh sáng tạo nên nhiều giá trị vật chất và tỉnh thần to lớn, đáng tự hào. Nền văn học Việt Nam là một trong những dẫn chứng tiêu biểu vượt trội cho năng lượng phát minh sáng tạo ý thức ấy. I – tắc Bộ PHậN HợPTHằNH CỦA WẵNHục WIÊT NAMVăn học Việt Nam gồm có những sáng tác ngôn từ với hai bộ phận lớn có quan hệ mật thiết với nhau : văn học dân gian và văn học viết. 1. Wăm học đâm giam Văn học dân gian là sáng tác tập thể và truyền miệng của nhân dân lao động. Cũng ờng hợp người tri thức t ! gia sáng tác văn học dân gian, nhưng những sáng tác đó phải tuân thủ những đặc trưng của văn học dân gian và trở thành lời nói tình cảm chung của nhân dân. Văn học dân gian có những thể loại hầu hết sau : thần thoại cổ xưa, sử thi, truyền thuyết thần thoại, truyện cổ tích, truyện ngụ ngôn, truyện cười, tục ngữ, câu đố, ca dao, vè, truyện thơ, chèo. Vennero rdan ori iêu biểu : tính truyền miệng, tính tập thểvà sự gắn bó với những hoạt động và sinh hoạt khác nhau trong đời sống hội đồng ”. 2. Văn học WiếtVăn học viết là sáng tác của tri thức, được ghi lại bằng chữ viết. Là phát minh sáng tạo của cá thể, tác phẩm văn học viết mang dấu ấn của tác giả. ( 1 ) Bài khái quát về văn học dân gian sẽ trình diễn đơn cử hơn những yếu tố có tương quan đến văn học dân gian. a ) Chữ viết của văn học Việt NamNền văn học Việt Nam từ xưa tới nay về cơ bản được viết bằng chữ Hán, chữ Nôm và chữ quốc ngữ. Chữ Hán là văn tự của người Hán. Người Việt Nam đọc chữ Hán theo cách riêng gọi là cách đọc Hán Việt. Chữ Nôm là chữ viết cổ của người Việt, dựa vào chữ Hán mà đặt ra. Chữ quốc ngữ là thứ chữ sử dụng vần âm La-tinh để ghi âm tiếng Việt. Ở đầu thế kỉ XX, một số ít tác giả sáng tác bằng chữ Hán, chữ Nôm và tiếng Pháp. Song, về cơ bản, hoàn toàn có thể nói văn học Việt Nam từ thế kỉ XX trở đi là nền văn học viết bằng chữ quốc ngữ. Cả văn học chữ Nôm và văn học chữ quốc ngữ đều là văn học viết bằng tiếng Việt. b ) Hệ thống thể loại của văn học viết – Văn học từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX : Trong văn học chữ Hán, có ba nhóm thể loại đa phần : văn xuôi ( truyện, kí, tiểu thuyết chương hồi, … ) ; thơ ( thơ cổ phong, thơ Đường luật, từ khúc, … ) ; văn biền ngẫu ( hình thức trung gian giữa thơ và văn xuôi, được dùng nhiều trong phú, cáo, văn tế, … ). Ở văn học chữ Nôm, hầu hết những thể loại là thơ ( thơ Nôm Đường luật, truyện thơ, ngâm khúc, hát nói ) và văn biền ngẫu. – Văn học từ đầu thế kỉ XX đến nay : mô hình và loại thể văn học có ranh giới tương đối rõ ràng hơn. Loại hình tự sự có tiểu thuyết, truyện ngắn, kí ( bút kí, tuỳ bút, phóng sự ). Loại hình trữ tình có thơ trữ tình và trường ca. Loại hình kịch có nhiều thể như kịch nói, kịch thơ, … II-QUÁTRìNH PHÁI TRIÊN CỦA WằN Hục WIÊTWIÊT NAMVăn học Việt Nam là loại sản phẩm niềm tin của toàn bộ những dân tộc bản địa cư trú trên chủ quyền lãnh thổ Việt Nam. Đó là một nền văn học thống nhất trong sự phong phú. Bên cạnh những đặc trưng chung, văn học của mỗi vùng, miền, mỗi tộc người lại có những truyền thống riêng làm đa dạng và phong phú cho nền văn học của toàn dân tộc bản địa. Quá trình tăng trưởng của văn học Việt Nam gắn chặt với lịch sử dân tộc chính trị, văn hoá, xã hội của quốc gia. Nhìn tổng quát, văn học Việt Nam đã trải qua ba thời kì lớn : – Văn học từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX. – Văn học từ đầu thế kỉ XX đến Cách mạng tháng Tám năm 1945. – Văn học từ sau Cách mạng tháng Tám năm 1945 đến hết thế kỉ XX ( 1 ). ( 1 ) Phần văn học Việt N o g trình Ng THPT hii số lượng giới hạn đến ! Ba bài khái quát dành cho ba thời kì nà at –. ác lớp 10, 11 ,. ܓ — ܐ — ܕ — ܕ. ỗi thời kì. Bài Tổ – văn học Việt Nam trong hàng loạt tiến trình lịch sử dân tộc. Văn học từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX ( văn học trung đại ) hình thành và tăng trưởng trong toàn cảnh văn hoá, văn học vùng Đông Á, Khu vực Đông Nam Á ; có quan hệ giao lưu với nhiều nền văn học khu vực, đặc biệt quan trọng là văn học Trung Quốc. Hai thời kì sau ( văn học từ đầu thế kỉ XX đến năm 1945 và từ năm 1945 đến hết thế kỉ XX ) tuy có 1 số ít đặc thù riêng không liên quan gì đến nhau nhưng đều nằm trong một khuynh hướng tăng trưởng chung của quy trình hiện đại hoá văn học nên hoàn toàn có thể gọi chung là Uăn học văn minh. Văn học hiện đại hình thành và tăng trưởng trong toàn cảnh giao lưu văn hoá, văn học ngày càng lan rộng ra. “ Sự gặp gỡ phương Tây là cuộc biến thiên lớn nhất trong lịch sử dân tộc Việt Nam từ mấy mươi thế kỉ ” ( Hoài Thanh ). Từ chỗ chỉ tiếp xúc, giao lưu Với văn học những nước trong khu vực, văn học Việt Nam đã đảm nhiệm thêm tinh hoa “ của nhiều nền văn học trên quốc tế để thay đổi. Mỗi thời kì văn hoc nói trên đ ộng qua những giai đoạ chi phối, pháp luật của thực trạng lịch sử vẻ vang – xã hội. Những truyền thống lịch sử lớn của Văn học dân tộc bản địa như chủ nghĩa yêu nước, chủ nghĩa nhân đạo hình thành, tăng trưởng trong văn học trung đại đã được thừa kế, phát huy trong văn học tân tiến. Tuy vậy, giữa văn học trung đại và văn h iện đại cũng có một số ít độc lạ q trọng. l l chịu sự 4 ۔ – ۔ خ2 ۔ ۔ ۔ = ܦ. 1. Wăm hụt trung đại ( Wăm hục từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX ) Văn học trung đại Việt Nam được viết bằng chữ Hán và chữ Nôm. Thực ra, người Việt đã tiếp xúc với chữ Hán từ đầu Công nguyên. Thời Bắc thuộc, có một số ít người Việt Nam đã thi đỗ tiến sỹ và làm quan ở Trung Quốc. Nhưng những sáng tác của họ không đủ để làm ra một nền văn học viết. Nền văn học viết Việt Nam chính thức hình thành từ thế kỉ X, khi dân tộc bản địa Việt Nam giành được chủ quyền lãnh thổ từ tay những thế lực đô hộ phương Bắc. Văn h sống sót cho tới cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX. Chữ Hán là phương tiện đi lại để nhân dân ta đảm nhiệm những học thuyết lớn của phương Đông thời đó như Nho giáo, Phật giáo, tư tưởng Lão – Trang. Nhiều ý niệm triết học, chính trị, đạo đức, thẩm mĩ trong Văn họ g đại chịu tác động ảnh hưởng của những học thuyết này. Nắm vững } nhà văn, nhà thơ Việt Nam đã tiếp đón một phần quan trọng mạng lưới hệ thống thể loại và thi pháp văn học cổ – trung đại Trung Quốc. Nhiều hiện tượng kỳ lạ văn học lớn như thơ văn yêu nước và thơ thiền thời Lí – Trần, những thể loại văn xuôi như truyền kì ( ví dụ Thánh Tông di thảo, Truyền kì mạn lục ), kí sự ( ví dụ Thượng kinh kí sự, Vũ trung tuỳ bút ), tiểu thuyết chương hồi ( ví dụ Nam triều công nghiệp diễn chí, Hoàng Lê nhất thống chí ) có giá trị hiện thực và nhân đạo thuộc về văn học chữ Hán. Nhiều tác phẩm lớn, đáng tự hào của văn học Việt Nam được viết bằng chữ Hán. Các nhà thơ yêu nước và nhân đạo lớn thời trung đại như Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Nguyễn Du, Cao Bá Quát, … đều có sáng tác thơ chữ Hán. Ngay trong quy trình tiến độ văn học chữ Nôm tăng trưởng mạnh ở thế kỉ XVIII, văn học chữ Hán vẫn có nhiều thành tựu. Chữ Nôm hoàn toàn có thể đã Open từ lâu, nhưng văn học viết bằng chữ Nôm khởi đầu tăng trưởng mạnh từ thế kỉ XV và đạt tới đỉnh ở cuối thế kỉ XVIII – đầu thế kỉ XIX Chữ Nôm và văn học chữ Nôm sinh ra là tác dụng của lịch sử vẻ vang tăng trưởng văn học dân tộc bản địa. Văn học chữ Nôm còn là vật chứng hùng hồn cho ý chí kiến thiết xây dựng một nền nhiến độc lập của dân tộ Nhiều thành tựu của văn học Việt Nam nằm trong Văn học chữ Nôm. Việc tiếp thu dữ thế chủ động, phát minh sáng tạo thể thơ Đường luật hoàn toàn có thể quan sát thấy trong thơ Nôm Đường luật của Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Hồ Xuân Hương, Bà Huyện Thanh Quan, … Rất hiếm thấy văn xuôi bằng chữ Nôm. Nhờ có chữ Nôm mà những thể thơ dân durQC vai trò quan trọng trong sự hình thành những thể loại văn học dân tộc bản địa ( truyện thơ Nôm, ngâm khúc, hát nói ). Hàng loạt bài thơ Nôm của Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm, hàng loạt truyện Nôm bác học ( như Sơ kính tân trang, Truyện Kiều ) và truyện Nôm tầm trung ( như Tống Trân – Cúc Hoa, Phạm Tải – Ngọc Hoa ), hàng loạt khúc ngâm, bài hát nói đã chứng tỏ năng lượng phát minh sáng tạo to lớn của những nhà thơ Việt Nam khi sáng tác bằng tiếng Việt. Nhờ có chữ Nôm ghi âm tiếng Việt mà tác, 1 ܕܩ ܝ ܨ ܪܝ ܓ l Lܝܓܝ ܢ Lܡ ܰ ܢ ܢ – Lܥܒ _1 — – ܥܐ. ܥ la – Asnnơ thất lđộng. So với văn học chữ Hán thì văn học chữ Nôm tiếp đón tác động ảnh hưởng của văn học dân gian tổng lực, thâm thúy hơn. Sự tăng trưởng của văn học chữ Nôm gắn liền Với những truyền thống cuội nguồn lớn nhất của văn học trung đại như lòng yêu nước, tỉnh thần nhân đạo, tính hiện thực, đồng thời phản ánh quy trình dân tộc hoá và dân chủ hoá của văn học trung đại. 2. Văn học văn minh ( văn học từ đầu thế kỉ XX đến hết thế kỉ XX ) Nếu từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX văn học Việt Nam hầu hết nằm trong quan hệ giao lưu của vùng Đông Á và Khu vực Đông Nam Á thì đến thế kỉ XX, văn học nước ta đã có quan hệ giao lưu quốc tế rộng hơn. Văn học văn minh đã có mầm mống ở cuối thế kỉ XIX. Trải qua một tiến trình giao thời ngắn từ đầu thế kỉ XX đến đầu những năm 30, văn học Việt Nam đã bước vào quỹ đạo của văn học văn minh, đơn cử là tiếp xúc với những nền văn học châu Âu. Văn học Việt Nam tân tiến là nền văn học tiếng Việt, đa phần viết bằng chữ quốc ngữ. Mặc dù từ giữa thế kỉ XVII, vần âm La-tinh đã được dùng để ghi âm tiếng Việt, nhưng phải đến đầu thế kỉ XX, nó mới chính thức được xem là “ quốc ngữ ”. Chữ quốc ngữ dễ học, do đó nền văn học viết bằng chữ quốc ngữ là nền văn học có nhiều công chúng nhất trong lịch sử dân tộc. Số lượng tác giả và tác phẩm của thế kỉ XX cũng đạt quy mô chưa từng có. Văn học tân tiến Việt Nam một mặt thừa kế tỉnh hoa của văn học truyền thống lịch sử, mặt khác tiếp thu tình hoa của những nền văn học lớn trên quốc tế để hiện đại hoá. Sự thay đổi khiến cho văn học tân tiến có một số ít điểm độc lạ lớn so với văn học trung đại : – Về tác giả : đã Open đội ngũ nhà văn, nhà thơ chuyên nghiệp, lấy việc viết văn, sáng tác thơ làm nghề nghiệp. – Về đời sống văn học : nhờ có báo chí truyền thông và kĩ thuật in ấn văn minh, tác phẩm văn học đi vào đời sống nhanh hơn, mối quan hệ qua lại giữa fan hâm mộ và tác giả mật thiết hơn, đời sống văn học sôi sục, năng động hơn. – Về thể loại : thơ mới, tiểu thuyết, kịch nói, … dần sửa chữa thay thế mạng lưới hệ thống thể loại cũ, tuy một vài thể loại cũ của văn học trung đại vẫn liên tục sống sót, tuy nhiên không còn đóng vai trò chủ yếu. – Về thi pháp : mạng lưới hệ thống thi pháp mới dần thay thế sửa chữa mạng lưới hệ thống thi pháp cũ. Lối viếtước lệ, sùng cổ, phi ngã của văn học trung đại không còn thích hợp và lối viết hiện thực, tôn vinh đậm chất ngầu phát minh sáng tạo, tôn vinh “ cái tôi ” cá thể dần được khẳng định chắc chắn. Cách mạng tháng Tám năm 1945, sự kiện lịch sử vẻ vang vĩ đại đã mở ra một quy trình tiến độ mới trong tiến trình văn học Việt Nam thế kỉ XX. Nhiều nhà văn của tiến trình văn học 1930 – 1945 đã đi l ܓܝ ܝLܢ — ܥ * ghiế ܫ ܲ ܓܝ ܐ ܬܝ ܂ o à công sức của con người cho sự ghiệp Văn học cách mạng của dân tộc bản địa. Dân tộc ta đã tiếp thu nhiều thành tựu văn hoá của quả đât trong cuộc tiếp xúc với quốc tế. Nhưng công cuộc hiện đại hoá văn học của quốc gia ta lại diễn ra trong thực trạng phải đấu tranh để giải phóng khỏi ách nô dịch của những thế lực thực dân phương Tây. Đảng Cộng sản Việt Nam đã chỉ huy toàn dân tộc bản địa thực thi Lدر ح gl all – a L – ۔ ۔ l – گھر g thụ Pháp đếq ܢ * Nhậ đếq AK MAMI giải phóng dân tộc bản địa, thống nhất quốc gia. Từ cuộc Cách mạng tháng Tám năm 1945, một nền văn học mới sinh ra và tăng trưởng dưới sự chỉ huy tổng lực của Đảng Cộng sản Việt Nam. Những thành tựu văn học to lớn từ sau năm 1945 đến nay gắn liền với đường lối văn nghệ đúng đắn của Đảng và sự nghiệp lao động, chiến đấu của nhân dân ta. Văn học thế kỉ XX đã phản ánh hiện thự hội hân dung gurði Viet Nam Với tổng thể những phương diện đa dạng và phong phú, phong phú. Trước Cách mạng tháng Tám năm 1945, văn học hiện thực đã ghi lại không khí ngột ngạt củ hội tỉ ܠܝ ܠܐܝ — — – ‘. dur b ộc Cách gxã hội sắp diễn ra. Văn học lãng mạn quá trình này lại mày mò, tôn vinh “ cái tôi ” cá thể, đấ h cho niềm hạnh phúc và quyền sống cá thể. Sau Cách mạng tháng Tám, văn học hiện thực xã hội chủ nghĩa đã đi sâu phản ánh sự nghiệp đấu tranh cách mạng và thiết kế xây dựng đời sống mới. nhưnnơ kiến oTừ sau sự kiện giải phóng miền Nam, thống nhất quốc gia năm 1975, đặc biệt quan trọng Với công cuộc thay đổi từ năm 1986, văn học văn minh Việt Nam bước vào một quá trình tăng trưởng mới. Các nhà văn Việt Nam đã phản ánh một cách thâm thúy công cuộc thiết kế xây dựng chủ nghĩa xã hội, sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất9nước. Trong văn học đương đại, hoàn toàn có thể đọc được tâm tư nguyện vọng, tình cảm của con người Việt Nam trước những yếu tố mới lạ của thời Open, hội nhập quốc tế rất là sôi động và phức tạp. Thành tựu điển hình nổi bật của văn học Việt Nam thế kỉ XX thuộc về văn học yêu nước và cách mạng, gắn liền với công cuộc giải phóng dân tộc bản địa. Cuộc Cách mạng tháng Tám năm 1945, hai kháng chiến thần thánh chống thực dân Pháp và đế quốc Mĩ giành độc lập dân tộc bản địa là hiện thực lịch sử dân tộc Vĩ đại đem đến những đề tài, nguồn cảm hứng mới, tạo tiền đề cho sự Open một nền văn học mới với những thành tựu thẩm mỹ và nghệ thuật đáng trân trọng. Về thể loại, bên cạnh sự liên tục tăng trưởng của thơ, văn xuôi quốc ngữ cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX đã có 1 số ít tác phẩm có ý nghĩa khởi đầu. Công cuộc hiện đại hoá thơ, kịch, truyện ngắn, tiểu thuyết đã đạt được nhiều thành tựu to lớn trong tiến trình 1930 – 1945 và được liên tục tăng cường trong những tiến trình sau. Thơ mới, tiểu thuyết Tự lực văn đoàn, văn xuôi hiện thực trước Cách mạng, thơ kháng chiến chống Pháp, thơ, tiểu thuyết và truyện ngắn, bút kí trong kháng chiến chống Mĩ cũng như trong công cuộc thay đổi quốc gia là những thành tựu lớn của văn học nước ta ở thế kỉ XX. Trong điều kiện kèm theo Open, hội nhập quốc tế, văn học Việt Nam đã và đang tích cực lựa chọn, đảm nhiệm nhiều thành tựu thẩm mỹ và nghệ thuật của văn học quốc tế để hiện đại hoá, tăng trưởng. Nhìn chung, nền văn học Việt Nam đạt được những thành tựu lớn với những tác gia có tên tuổi như Nguyễn Trãi, Nguyễn Du, Hồ Chí Minh, … Nhiều tác phẩm văn học Việt Nam có giá trị đã được dịch ra nhiều thứ tiếng trên quốc tế. Với ý chí và năng lực phát minh sáng tạo to lớn, dân tộc bản địa Việt Nam đã tạo dựng được một nền văn học có vị trí xứng danh trong văn học toàn trái đất. III – C0N NGƯÎWIÊT NAM QUA WẵN H00Văn học là nhân học. Con người là đối tượng người dùng phản ánh, bộc lộ TT của văn học. Văn học Việt Nam bộc lộ tư tưởng, tình cảm, ý niệm chính trị, văn hoá, đạo đức, thẩm mĩ của con người Việt Nam trong nhiều mối quan hệ phong phú. 1. 00 m người Việt Nam trong quan hệ WÚi quốc tế tự nhiêngi خ12ے độ duy h yề thanai phẩ họ 4 – ܥL – ܥL – ܠܥL ܬܝܐ – ܚ – ܕ T đã kể lại quy trình ông cha ta nhận thức, tái tạo, chỉnh phục quốc tế tự nhiên hoang dã để thiết kế xây dựng giang sơn quốc gia tươi đẹp và tích luỹ nhiều hiểu biết đa dạng và phong phú, thâm thúy về tự nhiên. Tình yêu vạn vật thiên nhiên là một nội dung quan trọng của Văn học Việt Nam. 10T rong văn học dân gian ( nhất là ca dao, dân ca ), ta hoàn toàn có thể phát hiện những hình ảnh tươi đẹp và đáng yêu của vạn vật thiên nhiên Việt Nam : núi và sông, đồng lúa và cánh cò, vầng trăng và dòng suối, gió và mây, cây đa và bến nước, … Cảnh quan những vùng miền khác nhau của quốc gia rất phong phú nên hình ảnh vạn vật thiên nhiên trong ca dao, dân ca của mỗi vùng cũng có những nét rực rỡ riêng không liên quan gì đến nhau. Trong sáng tác thơ ca thời trung đại, hình tượng vạn vật thiên nhiên gắn với lí tưởng đạo đức, thẩm mĩ. Các hình tượng tùng, cúc, trúc, mai thường tượng trưng cho nhân cách hùng vĩ ; những đề tài ngư, tiều, canh, mục thường biểu lộ lí tưởng thanh cao, ẩn dật, không màng danh lợi của nhà nho. Trong văn học văn minh, hình tượng vạn vật thiên nhiên biểu lộ tình yêu quê nhà, quốc gia, yêu đời sống, đặc biệt quan trọng là tình yêu lứa đôi. Hương thơm của bông sen, bông bưởi, hình tượng sóng biển, cảnh mưa xuân, … thường gắn liền với những kỉ niệm xinh xắn của tình yêu. 2. 00 m người Wiệt Nam trong quan hệ vương quốc, dân tộcTừ thời rất lâu rồi, dân tộc bản địa Việt Nam đã sớm có ý thức thiết kế xây dựng một vương quốc độc lập, tự chủ. Một đặc thù lớn của lịch sử vẻ vang Việt Nam là dân tộc bản địa ta đã phải nhiều lần đấu tranh và thắng lợi nhiều thế lực xâm lượchung bạo để bảo vệ nền độc lập tự chủ của mình. Phản ánh sự nghiệp thiết kế xây dựng và bảo vệ nền độc lập ấy của dân tộc bản địa, có một dòng văn học yêu nước đa dạng chủng loại và mang giá trị nhân văn thâm thúy xuyên suốt lịch sử dân tộc văn học Việt Nam. Tỉnh thần yêu nước trong văn học dân gian biểu lộ điển hình nổi bật qua tình yêu làng xóm, quê cha đất tổ, nơi chôn nhau cắtrốn, sự căm ghé hế lực xâm lược giày Xéo quê nhà. Chủ nghĩayêu nước trong văn học trung đại bộc lộ đa phần qua ý thức thâm thúy về vương quốc, dân tộc bản địa, về truyền thống cuội nguồn văn hiến truyền kiếp của dân tộc bản địa. Chủ nghĩa yêu nước trong văn học cách mạng gắn liền với sự nghiệp đấu tranh giai cấp và lí tưởng xã hội chủ nghĩa. Nhìn chung, lòng yêu nước trong văn học Việt Nam bộc lộ qua tình yêu quê nhà, niềm tự hào về truyền thống lịch sử văn hoá dân tộc bản địa, về lịch sử vẻ vang dựng nước và giữ nước chói lọi những chiến công, đặc biệt quan trọng qua ý chí căm thù quân xâm lược và tỉnh thần dám hi sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc. Nhiều tác phẩm lớn kết tỉnh lòng yêu nước từ xưa đến nay như Nam quốc sơn hà, Bình Ngô đại cáo, Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, Tuyên ngôn Độc lập, nhiều tập thơ đi sứ của những nhà nho, … nhiều tác gia văn học yêu nước lớn như Nguyễn Trãi, Nguyễn Đình Chiểu, Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh, Hồ Chí Minh, Tố Hữu, … đã kiến thiết xây dựng nên một mạng lưới hệ thống tư tưởng yêu nước hoàn hảo. Nhiều tác phẩm của văn học yêu nước là những siêu phẩm văn chương. – – – – Lt. — La Lحہ ۔ ۔ ۔ صر le – a — a – 子 ܢܝܢ ܫ ܂ Lܢ lmạng viét Nam thế kỉ XX. Chủ nghĩa yeu пйос là một nội dung tiêu biểu vượt trội, một giá trị quan trọng của văn học Việt Nam. 113. 00 m người Wiệt Nam trong quan hệ xã hộiXây dựng một xã hội tốt đẹp là mong ước ngàn đời của dân tộc bản địa Việt Nam. Nhiều tác phẩm văn học biểu lộ tham vọng về một xã hội công minh, tốt đẹp. Văn học dân gian có hình ảnh những ông tiên, ông Bụt toàn năng, những chàng hoàng tử hay tương hỗ người dân khốn khó. Trong văn học trung đại, đó là tham vọng về xã hội Nghiêu – Thuấn. Trong văn học tân tiến, lí tưởng xã hội chủ nghĩa là một động lực to lớn so với sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc bản địa và kiến thiết xây dựng đời sống mới. Trong Xã hội phong kiến và xã hội thực dân nửa phong kiến, những nhà văn đã lên tiếng tố cáo, phê phán những thế lực chuyên quyền và bày tỏ lòng cảm thông với những người dân bị áp bức. Truyện cười dân gian, ca dao, tục ngữ đã tố cáo, đả kích, chế giễu giai cấp thống trị tham bạo, ức hiếp nhân dân. Nhiều tác phẩm thơ, truyện thơ, tiểu thuyết, kí đã miêu tả hiện thực xã hội đen tối, trình diện những cảnh đời đau khổ của dân cư, đòi giai cấp thống trị phải chăm sóc đến quyền sống của con người. Nhìn thắng vào thực tại với tỉnh thần nhận thức, phê phán và tái tạo xã hội là một truyền thống lịch sử lớn của văn học Việt Nam. Nhân vật của nhiều tác phẩm văn học không chỉ là nạn nhân đau khổ của xã hộiáp bức, bất công mà còn là những con người biết đấu tranh cho tự do, niềm hạnh phúc, nhân phẩm, quyền sống. Kiều là một nạn nhân, tuy nhiên Từ Hải lại là người anh hùng chiến đấu cho chính nghĩa. Chị Dậu, Chí Phèo là nạn nhân, tuy nhiên nhiều nhân vật phụ nữ, nông dân, anh bộ độiCảm hứng xã hội sâu đậm là một tiền đề quan trọng cho sự hình thành chủ nghĩa hiện thực và chủ nghĩa nhân đạo trong văn học dân tộc bản địa. Từ sau năm 1975, nhân dân ta đã thực sự bắt tay vào thiết kế xây dựng chủ nghĩa xã hội với những lí tưởng nhân đạo cao đẹp. Văn học Việt Nam đã và đang đi sâu phản ánh công cuộc kiến thiết xây dựng đời sống mới tuy còn khó khăn vất vả gian nan nhưng đầy hứng khởi và tin yêu vào tương lai. M. Con người Việt Nam và ý thức về bản thân Văn học Việt Nam đã ghi lại quy trình tìm kiếm, lựa chọn những giá trị để hình thành đạo lí làm người của dân tộc bản địa Việt Nam. Các học thuyết như Nho, Phật, Lão – Trang và tư tưởng dân gian có ảnh hưởng tác động thâm thúy đến quy trình này. Trong những thực trạng lịch sử dân tộc đặc biệt quan trọng như đấu tranh chống ngoại xâm, tái tạo vạn vật thiên nhiên khắc nghiệt, con người Việt Nam thường tôn vinh ý thức hội đồng hơn ý thức cá thể. Nhân vật TT trong những sáng tác văn học sinh ra từ thực trạng lịch sử vẻ vang đặc biệt quan trọng đó thường tôn vinh ý thức xã hội, nghĩa vụ và trách nhiệm công dân, tỉnh thần hi sinh “ cái tôi ” cá thể đến mức khắc kỉ, có thái độ xem thường mọi cám12Chủ nghĩa khắc kĩ, tư tưởng diệt dục là một nguyên do khiến cho đề tài tình yêu nam nữ trong sáng tác văn học ở ố tiến trình vắng l thấy Open. Trong những thực trạng khác, con người cá thể lại được những nhà văn, nhà thơ tôn vinh. Đó là tiến trình cuối thế kỉ XVIII – đầu thế kỉ XIX, quá trình 1930 – 1945 và quy trình tiến độ văn học thời kì thay đổi từ 1986 đến nay. Con người trong sáng tác văn học thuộc những tiến trình kể trên, tất yếu ở những mức độ khác nhau, đã có ý thức về quyền sống cá thể, quyền được hưởng niềm hạnh phúc và tình yêu, ý nghĩa của đời sống trần gian. Về mặt này, hoàn toàn có thể kể đến con người trong những khúc ngâm, trong thơ Hồ Xuân Hương, Truyện Kiều, … ( thế kỉ XVIII – đầu thế kỉ XIX ) ; con người trong văn xuôi Tự lực văn đoàn, Thơ mới, văn học hiện thực ( quá trình 1930 – 1945 ) ; con người trong văn học thời kì thay đổi từ 1986 đến nay. Mỗi mẫu hình nhân vật lí tưởng, TT của văn học mỗi quy trình tiến độ nói trên Có một giá trị riêng, sức mê hoặc riêng. Nhưng khuynh hướng chung của sự tăng trưởng văn học dân tộc bản địa là thiết kế xây dựng một đạo lí làm người với nhiều phẩm chất tốt đẹp như : nhân ái, thuỷ chung, tình nghĩa, vị thá, đức hi sinh vì sự nghiệp chính nghĩ đấu t l hống — ghī L – L –. ܼ ܦ gi A tÀ quyề گیر người cá thể nhưng không đồng ý chủ nghĩa cá thể cực đoan. oHƯỨNG DẫNH00 BằI. Hãy vẽ sơ đồ những bộ phận của văn học Việt Nam. Trình bày quy trình tăng trưởng của văn học viết Việt Nam .. Dùng hiểu biết của mình để làm sáng tỏ đánh giá và nhận định : Văn học Việt Nam đã bộc lộ chân thực, thâm thúy đời sống tư tưởng, tình cảm của con người Việt Nam trong nhiều mối quan hệ phong phú. GHI NHO • Văn học Việt Nam có hai bộ phận lớn : văn học dân gian và văn học viết. Văn học viết Việt Nam gồm văn học trung đại và văn học tân tiến, tăng trưởng qua ba thời kì, thế hiện chân thựC, thâm thúy đời sống tư tưởng, tình cảm của Con người Việt Nam. • Học văn học dân tộc bản địa là để tự tu dưỡng nhân cách, đạo đức, tình cảm, ý niệm thẩm mĩ và trau dồi tiếng mẹ đẻ .
#Chuyên mục: Chia Sẻ Kiến Thức
# https://thuthuat.com.vn/
#